Televizyon alırken nelere dikkat etmeliyiz?
Televizyon satın alırken dikkat etmeniz konulardan birisi, televizyonun sahip olduğu veya sahip olduğu iddia edilen
özelliklerin uluslararası kuruluşlar tarafından gerekli sertifikalara sahip olup olmadığını kontrol etmek olsun.
Televizyon satın alırken televizyonda bulunan panelin RGB olmasına ve bağımsız kuruluşlar tarafından verilen UHD
sertifikasyonuna sahip olmasına dikkat edilmesi gerekiyor. Bunu anlamanın en kolay yolu ise ürün kutusunda UHD
logosunun olup olmadığını kontrol etmek.
Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nin bağımsız standartları belirleyen kuruluşları Digital Europe (DE) ile Consumer
Electronics Association (CEA), 4K standartlarına uygun olan televizyonlara sertifika veriyor. Digital Europe (DE) bir
televizyona Digital Europe UHD Logo kullanım sertifikasını yalnızca aşağıdaki şartları sağladığını test ettikten sonra izin
veriyor.
Günümüzün en temel TV seçim kriteri hiç koşulsuz, 4K görüntü teknolojisi yani UHD.
4K olarak da bilinen UHD, Ultra High Definifion'un kısaltılışı. Ultra yüksek çözünürlük anlamına gelen bu terim, normal bir
Full HD televizyondan dört kat yüksek çözünürlüğe sahip TV'ler için kullanılıyor. 4K TV'lerde 3840x2160=8 milyon 294 bin
400 piksel bulunur. Her bir piksel UHD TV'lerde RGB diziliminde döngüyü tamamlarken bazı şirketlerin Ultra HD
TV'lerinde ise pikseller klasik RGB diziliminde bulunan 3 ara piksele eklenen beyaz renk (W) ile gerçekleştirilmektedir.
RGBw tabanlı paneller, kırmızı, yeşil, mavi gibi üç statik renk yerine araya giren beyaz renk sayesinde sırasıyla devreden
dört ara piksel (RGB, WRG, BWR, GBW) ile oluşturulmaktadır. Bu durumu aşağıdaki tabloya bakarak rahatlıkla
çözümleyebilirsiniz.
Bu tablodaki en önemli detay ise şu: RGB diziliminde 24 pikselde 8 adet Kırmızı, 8 adet Yeşil ve 8 adet Mavi alt piksel
bulunurken; RGBW diziliminde yine 24 pikselde 6 adet Kırmızı, 6 adet Yeşil, 6 adet Mavi ve 6 adet Beyaz alt piksel
bulunmaktadır. Sonuçta W hücrelerinin sayılmamasına karar veren kuruluş Digital Europe'a göre W hücrelleri sayılmadığında
%25 piksel kaybı olur ve çözünürlük 2880x2160'a düşer. Bu da RGBw'ler için toplam 6 milyon piksel anlamına gelir, yani 3K
olarak kolayca ifade edilebilir. Bundan dolayı bu televizyonlara 4K veya gerçek UHD TV de diyemiyoruz.
4K TV Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?
TV’ler hantal yapılarından "Plazma TV’ler” ile kurtuldu. Daha sonra LCD teknolojisi gelişti ve geçtiğimiz yıllarda OLED
teknolojisi ile tanıştık. OLED Teknolojisinin üretim maliyetleri yüksek ve uzun kullanımda piksellerin renk verimliliğinin düşmesinden
dolayı yerini son dönemde Samsung’un geliştirdiği LCD tabanlı Quantum DOT teknolojisine bırakmaya başlıyor.
Aşağıdaki kombinasyon RGB dizilimi ile RGBW dizilimini görebilirsiniz.
Bu noktada RGB dizilimine sahip SUHD TV‘de tüm pikseller belli bir düzlemde iken; RGBW dizilimine sahip televizyonda
yaklaştıkça çizgi dağınıklaşmaktadır. Bunun nedeni RGBW panelde pikseller standart bir dizilime sahip olmadığı için doğal
olarak düz çizgiyi üretmekte başarısız olmaktadır.
OLED Teknolojisinin günümüz teknolojileri göz önüne alındığında uygun olmadığını söyledik ve Quantum Dot teknolojisinden
bahsettik. Peki neden bundan bahsettik? İşte yanıtı…
Neden OLED değil Quantum Dot?
Quntum Dot şu an için mevcut pazardaki en geniş ve doğru renk yelpazesi sunarken bu aynı zamanda kullanıcının evindeki
her ortamda rahatlıkla kullanabileceği en üst parlaklık seviyesinde sunabiliyor.
Color spectrum testinde de aşağıda görüldüğü gibi renkler tam ve doğru bir dağılıma sahiptir. Oysaki RGBW dizilimine sahip OLED
TV‘lerde bu dağılım tamamen dalgalı bir biçime sahiptir.
OLED TV’ler bize anlatıldığı ve bizim de anladığımız kadarıyla her ne kadar daha yenilikçi bir teknoloji olarak gözükse bile şu an için maalesef
izleyicilerin beklentilerini tam olarak karşılamak için geliştirilmesi gerekiyor. Oled teknolojisi ile ilgili bazı dezavantajları alttaki şekilde
maddeleyebiliriz.
- OLED’in piksel teknolojisinden dolayı yeteri kadar parlaklık sunamaması (OLED TV parlaklık ortalama 500 nit iken SUHD TV‘lerdeki
- Panel ömrü daha kısadır. Yapılan araştırmaya göre OLED TV’lerin panel ömrü ortalama 15.000 saat iken standart bir LED TV 100.000 saattir.
- OLED teknolojisinde ekranda logo yanığı riski vardır ve garanti dışı kalan bir durumdur. (1 saatten fazla süre sabit görüntü oynatılmamasında
Quantum Dot Nedir? Nasıl Çalışır?
Quantum Dot ekran teknolojisi aslında yıllardır tıbbi alanda kullanılan bir teknoloji. Gözle görülemeyecek kadar küçük nano boyutlu parçalar olan
Quantum Dot’lar (Quantum noktaları) boyutlarına göre farklı renkler üretebilme yeteneğine sahiptir. Küçük noktalar mavi, büyük noktalar ise
kırmızıyı üretir.
Quantum Dot paneller standart UHD TV’lerle kıyaslandığında 64 kat daha fazla renk paleti sunarak 1 milyar farklı rengi kullanıcıya ulaştırıyor.
Bu da kırmızıların en kırmızısı, yeşillerin en yeşili ve siyahların en siyahı anlamına gelmektedir. Ekran kapalıyken ışık vermeyen bir sıvının arkadan
aldığı beyaz ışık sayesinde nasıl renk değiştirdiğini aşağıdaki fotoğrafta görebilirsiniz.
Sıra geldi standartlara. Açıkçası burada tam bir kafa karışıklığı var ve her üretici kendine özel standart ile yola devam ediyor, en çok bahsedilen
standartlardan birisi ise HDR 1000 denen standarttır.
Peki HDR 1000 standardı nedir?
HDR (High Dynamic Range), Yüksek Dinamik Aralık anlamına gelmektedir. Bu teknolojisi aydınlanma seviyelerinin aralığını artırarak bize daha
yüksek seviyede kontrast sunmaya yarar. Günümüzde televizyonların birçoğunda HDR teknolojisi ile kullanılmaktadır ve Hollywood film endüstrisi
de artık filmlerini HDR formatlı olarak çekmeye başlamıştır.
TV satın alırken HDR teknolojisini sorgulamanızda fayda var. Fakat, tüm HDR TV‘lerin aynı olduğunu düşünürsek büyük bir hata yapmış oluruz.
Yüksek seviyede pik parlaklığı bir TV‘nin parlaklığı nasıl dışa vurduğunun da asıl göstergesidir. Başka bir deyişle, bir görüntünün parlak kısmını
daha fazla parlatan ve karanlık kısmını daha fazla karartan bir kontrast ile normalde kaçıracağınız detayları görmemiz sağlanıyor. Bunun için satın
alacağınız TV’nin parlaklık değerinin kaç nit olduğunu sormanızda fayda olacaktır.
Bir başka standart ise CM adı verilen bir standarttır.
CM (Contrast Modulation- Kontrast Modülasyonu), televizyonların verilen içeriğin çözünürlüğünü ne kadar doğru gösterebildiğini gösteren bir standarttır.
(CM %90, CM%70 gibi rakamlarla ifade edilir)
Çözünürlük tarafında tüm dünyanın kabul ettiği standart hangisi?
Çözünürlük standartlarının belirlenmesi dünyada belli kuruluşlar tarafından yapılmaktadır. Bunlardan en önemlileri CTA (UHD Allience), DigitalEurope, ISO,
ICDM ve JEITA’dır. Birçok marka kendi standartlarını ortaya koyup benim standardım budur dese de ULTRA HD PREMIUM Sertifikası, şu an televizyon
sektöründe; en yüksek UHD görüntü kalitesinin en güvenilir göstergelerinden biridir. Sertifika, birçok önemli ölçümünün yanı sıra çözünürlük, yüksek dinamik
aralık (HDR), parlaklık,, siyah seviyeleri ve geniş renk gamı için en yeni performans standartlarına uygun ürünlere verilmektedir.
Bu sertifikaya sahip olmak için Min 10 bit Panel ve HDR 1000 nit parlaklık sunabilmek gerekmektedir.